An toàn sinh học nuôi cá: Các biện pháp phòng chống dịch bệnh hiệu quả

19 tháng 6 2026
-
De Heus Vietnam

Mục tiêu của an toàn sinh học giúp phòng ngừa dịch bệnh thay vì điều trị khi bệnh đã xảy ra. Các biện pháp an toàn sinh học bao gồm nhiều bước nhằm ngăn chặn mầm bệnh xâm nhập vào trại nuôi, đồng thời hạn chế sự lây lan dịch bệnh giữa các trại hoặc giữa các đơn vị sản xuất trong cùng một trại. Dưới đây là một số bước quan trọng người nuôi cần lưu ý khi thực hiện chu kỳ nuôi cá theo tư duy an toàn sinh học.

Nguyên tắc chung:

  • Hạn chế tối đa khách tham quan vào trại nuôi vì có nguy cơ mang mầm bệnh từ bên ngoài. Trường hợp cần thiết phải vào, yêu cầu họ tuân thủ đầy đủ các biện pháp an toàn sinh học.
  • Dùng giày dép riêng cho trong trại và ngoài trại để ngăn mầm bệnh từ bên ngoài.
  • Khử trùng giày ủng và tay trước và sau khi vào trại và mỗi lần di chuyển giữa các khu nuôi.
  • Trang bị bộ dụng cụ riêng (lưới, xô, dụng cụ khác) cho từng ao/khu nuôi để tránh lây nhiễm chéo.
  • Vệ sinh và khử trùng dụng cụ hằng ngày, ưu tiên sản phẩm hiệu quả và thân thiện với môi trường.
  • Lắp lưới hoặc hàng rào chắn để ngăn chim, động vật mang mầm bệnh.
  • Che chắn cửa nước vào và ra bằng lưới để ngăn cá tạp và chất ô nhiễm xâm nhập.

Trước khi thả giống

  • Đảm bảo nguồn nước sạch và có hàm lượng oxy hòa tan phù hợp trước khi thả cá.
  • Chỉ thả cá khỏe mạnh, có nguồn gốc từ nhà cung cấp uy tín và đã được kiểm dịch bệnh.
  • Không nhận cá giống nếu không có giấy chứng nhận kiểm dịch hoặc chưa được kiểm tra dịch bệnh.
  • Cách ly cá mới trước khi nhập ao nuôi chính: với nuôi lồng, nên giữ lồng cá mới ở vị trí riêng biệt, cách ly vài ngày trước khi đưa vào khu sản xuất chung.

Trong suốt chu kỳ nuôi

  • Theo dõi bệnh định kỳ để phát hiện sớm dấu hiệu bất thường.
  • So sánh các chỉ số chất lượng nước (như oxy hòa tan, nhiệt độ, pH, amonia, độ mặn, độ kiềm) giữa các ao/bể; sự chênh lệch có thể là tín hiệu sớm của dịch bệnh.
  • Quan sát hành vi của cá, phản ứng bắt mồi, tình trạng bên ngoài và sức khỏe tổng thể.
  • Kiểm tra mẫu cá để đánh giá tình trạng mang, da/nhầy và sự xuất hiện của ký sinh trùng.
  • Không thả lại cá giống sau khi lấy mẫu, vì cá đã bị stress và dễ nhiễm bệnh hơn.
  • Ghi chép chi tiết việc thả cá, tỷ lệ hao hụt và các biện pháp xử lý để kịp thời phát hiện dấu hiệu cảnh báo sớm.

Để được tư vấn thêm về an toàn sinh học trong nuôi cá, nhận biết dịch bệnh hoặc hướng dẫn thả giống an toàn, người nuôi vui lòng liên hệ với đội ngũ chuyên gia De Heus để được tư vấn và hỗ trợ.